اصطکاک بین اجزا را کاهش میدهد
موتور از قطعات متحرک ساخته شده است و مسلما بین آنها اصطکاک وجود دارد. هرجا که اصطکاک هست، گرما هم هست. روغن موتور، اصطکاک بین قطعات فلزی را از بین میبرد تا گرمای ناشی از آن، موتور را داغ نکند. همچنین جلوی ساییدگی قطعات را میگیرد. میدانید که تعمیر و تعویض قطعات ساییدهشده موتور هزینه زیادی برمیدارد. بنابراین با یک روغن موتور مناسب، در هزینهها صرفهجویی میکنید.
گرما را از چرخه احتراق دور میکند
موتور با تولید انفجارهای کنترلشده یا احتراق درون سیلندرها کار میکند. حال اگر گرمای ناشی از اصطکاک به این انفجارهای کنترلشده اضافه شود، موتور خودرو مشکل پیدا میکند. روغن موتور مانند عایق از رسیدن گرما به این چرخه جلوگیری میکند.
محصولات جانبی ناخواسته را جذب میکند
در فرایند احتراق محصولات ناخواستهای مانند اسیدها و اکسید سیلیکون تولید میشوند که اگر وارد سایر قسمتهای موتور شوند، به آن آسیب وارد میکنند. روغن موتور مانند یک آهنربا این مواد را جذب میکند و بهحالت تعلیق درمیآورد.
زنگزدگی را به حداقل میرساند
در فرایند احتراق، سوخت باید با هوا که حاوی اکسیژن است مخلوط شود. اکسیژن باعث خوردگی و زنگزدن فلزات میشود. درست است که نمیتوانیم جلوی رسیدن هوا به موتور را بگیریم، اما با استفاده از روغن موتور میتوانیم اثرات اکسیدکنندگی آن را به حداقل برسانیم.
ویسکوزیته روغن موتور یعنی چه؟
ویسکوزیته (viscosity) یا گرانروی، به غلیظ بودن یا رقیق بودن مایع گفته میشود. برای مثال، ویسکوزیته عسل بالا و ویسکوزیته آب آشامیدنی پایین است. برای اینکه موتور خودرو عملکرد بهتری داشته باشد، باید از روغن موتور با ویسکوزیته مناسب استفاده کنید. بر این اساس رتبهبندی SAE را داریم که از یک سری اعداد برای نشان دادن درجه ویسکوزیته استفاده میکند. در ادامه به توضیح این رتبهبندی میپردازیم.
رتبهبندی SAE و ویسکوزیته روغن موتور
SAE مخفف انجمن مهندسان خودرو (Society of Automotive Engineers) است. رتبهبندی SAE از اعداد ۰ تا ۶۰ برای تعیین درجه ویسکوزیته روغن موتور استفاده میکند. اعداد ۰ تا ۲۵ برای هوای سرد و زمستانی است و اعداد ۳۰ تا ۶۰ برای هوای گرم و تابستانی هستند. با توجه به این اعداد، روغن موتور را به دو نوع سینگل گرید و مولتی گرید تقسیم میکنند.
سینگل گرید: اگر کد مربوط به ویسکوزیته فقط یک عدد داشته باشد (مثلا SAE 30)، یعنی این روغن، درجه ویسکوزیته چهار فصل را ندارد و فقط در هوای سرد یا گرم آزمایش شده است. اگر از ۰ تا ۲۵ باشد فقط در هوای سرد و اگر از ۳۰ تا ۶۰ باشد، فقط در دمای جوش موتور یعنی ۱۰۰ سانتیگراد آزمایش شده است. روغن موتورهای سینگل گرید، فقط مخصوص یک شرایط آبوهوایی هستند (یا گرم یا سرد).
مولتی گرید: بیشتر روغنهای امروزی مولتی گرید هستند و برای هر چهار فصل مناسباند. این روغن موتورها را با یک سری افزودنیهای پلیمری تولید میکنند که با استفاده از آن، مجبور نیستیم در زمستان از یک نوع روغن و در تابستان از نوع دیگری استفاده کنیم. در روغن موتورهای مولتی گرید، از دو عدد و یک حرف W که حرف اول Winter یعنی زمستان است استفاده میکنند (مانند W-305). عدد کنار W درجه ویسکوزیته روغن را در دماهای سرد نشان میدهد و عدد دوم نشاندهنده این است که اگر دمای موتور به بالاترین دما ۱۰۰ سانتیگراد (۲۱۲ درجه فارنهایت) برسد، درجه ویسکوزیته این روغن موتور از عدد مزبور بالاتر نخواهد رفت.
بیایید با یک مثال این موضوع را روشنتر کنیم. فرض کنیم روی بطری روغن موتور اعداد W-305 را میبینید.
در اینجا ۵ نشاندهنده درجه ویسکوزیته در دمای پایین و ۳۰ نشاندهنده این است که درجه ویسکوزیته این روغن در بالاترین دما از ۳۰ بیشتر نخواهد شد.
بنابراین اگر در مناطق سردسیر زندگی میکنید، هرچه عدد کنار W پایینتر باشد، موتور اتومبیلتان سریعتر راهاندازی میشود. بنابراین روغن موتور با درجه ۵ برایتان بهتر از روغن موتور با درجه ۱۰ است. دلیلش این است که روغن با ویسکوزیته پایینتر رقیقتر است و در چنین دماهایی، سریعتر بین اجزای موتور جریان مییابد. بهاینترتیب، زمان خشک کارکردن موتور کوتاهتر و درنتیجه سایش قطعات آن کمتر میشود.
از سوی دیگر، عدد ۳۰ بهمعنای آن است که وقتی موتور کاملا گرم شد، روغن همچنان غلظت مناسبی دارد و زیادی رقیق نیست. در مناطق گرمسیر، بهتر است این عدد دوم بالاتر باشد.
فاصله بین این دو عدد هرچه بیشتر باشد یعنی در ترکیبات آن روغن موتور مواد پلیمری بیشتری به کار رفته است که ممکن است با رسوبات موجود در روغن موتور ترکیب شوند. این موضوع ممکن است مشکلاتی را برای موتور خودرو به وجود آورد.
متداولترین روغن موتور از نظر ویسکوزیته
معمولترین نوع روغن موتور ۱۰W-40 است. استفاده از این روغن موتور در هوای گرم تابستان سبب میشود روغن به اجزای داخلی موتور در دمای بالا بچسبد و به این ترتیب از ساییدگی ناشی از تماس اجزای فلزی متحرک موتور به یکدیگر جلوگیری به عمل میآورد.
برخی از انواع روغن موتور بر اساس ویسکوزیته عبارتاند:
0W-20، 0W-40، ۱۰W-30، ۱۰W-40، ۵W-30، ۲۰W-50.
هر یک از اینها با هم تفاوتهایی دارند. برای نمونه به تفاوت دو تا از رایجترین انواع روغن موتور اشاره میکنیم.
تفاوت بین روغن موتور ۱۰W-40 و ۲۰W-50
روغن موتور ۱۰W-40 برای هوای سرد و روغن موتور ۲۰W-50 برای هوای گرم مناسبتر است. دلیلش این است که اولی رقیقتر است و سریعتر بین اجزای موتور جاری میشود، بنابراین در هوای سرد موتور را سریعتر روشن میکند. دومی غلیظتر است و برای شرایط زمستانی چندان مناسب نیست.
استانداردهای روغن موتور
دو استاندارد مهم که روی بطری روغن موتور درج میشود، یکی شاخص API (موسسه نفت آمریکا) و دیگری ACEA (انجمن خودروسازان اروپا) است. همه روغن موتورهای باکیفیت باید این دو استاندارد را داشته باشند.
– استاندارد API
این شاخص از دو حرف S برای بنزین و C برای دیزل استفاده میکند. البته بیشتر روغنهای امروزی هر دو را با هم دارند. درکنار S، حروف الفبا از A تا N و درکنار C، حروف الفبا از A تا J را قرار میدهند. هرچه حروف الفبا بالاتر میرود کیفیت روغن موتور بهتر است. یعنی برای موتور بنزینی کیفیت روغن با شاخص SA کمتر از SN است و برای موتور دیزلی، کیفیت روغن با شاخص CA کمتر از CJ است.
– استاندارد ACEA
این استاندارد، معادل اروپایی استاندارد API اما دقیقتر و سختگیرانهتر است. این استاندارد از A برای موتورهای بنزینی، از B برای موتورهای دیزلی و از C برای خودروهای سازگار با کاتالیست یا با SAPS (خاکسترسولفاته، فسفر و گوگرد) پایین استفاده میکند. بحث مربوط به استانداردها تخصصیتر است و در این مطلب نمیگنجد.
Renault Duster SE-FWD رنو داستر - Renault Duster کراس اورر شهری داچیاست که با برند…
Renault Duster SE-AWD رنو داستر - Renault Duster کراس اورر شهری داچیاست که با…
Renault Tondar Pickup 1.6L داچیا لوگان پیکاپ که در کشور ما با نام رنو تندر…
واژه روغن سوزی در موتور خودرو بهطور عمومی به وضعیتی گفته میشود که روغن در…
Renault Tondar 90 Plus Manual رنو تندر پلاس دنده ای Renault Tondar Plus – در…
Renault Tondar 90 E2 پای رنو تندر 90 – Renault Tondar 90 که با نام های " ال…