ویژگیهای فیزیکی روغن
روغن موتورها خواص فیزیکی مختلفی دارند که با در نظر گرفتن آن مشخصات سطح کیفی و موارد کاربرد آن ها مشخص میشود.
گرانروی (ویسکوزیته)
مقاومتی که یک روغن نسبت به جاری شدن بعلت اصطکاک داخلی مولکولهای آن از خود نشان میدهد، گرانروی (ویسکوزیته) نامیده میشود.گرانروی روغن با تغییر دمای آن، تغییر میکند و هر چه روغن گرمتر شود گرانروی آن کمتر میگردد.از این رو همواره باید گرانروی همراه با دمایی که گرانروی در آن دما اندازه گیری شده، قید گردد.گرانروی روغن معمولاً در دمای ۴۰ و۱۰۰ درجه سانتی گراد اندازه گیری میشود.
۱. شاخص گرانروی Viscosity Index
نشانگر میزان تغییرات گرانروی نسبت به تغییرات دما است . هرچه رقم شاخص گرانروی روغن بزرگتر باشد تغییرات گرانروی روغن در اثر تغییرات دما کمتر می شود و بالعکس. شاخص گرانروی عددی بدون بعد است واز صفر تا مقادیر 100، 200، 300 و حتی بالاتر هم تغییرمی کند. تغییر کم گرانروی در درجه حرارت های متفاوت یکی از ویژگیهای مهم روانکارها است.
۲. نقطه ریزش Pour point
کمترین دمایی است که روغن می تواند در آن جریان داشته باشد. خواص دمایی روانکار در انتخاب روانکار مناسب برای یک کاربرد خاص تاثیر مستقیم دارند.در این میان گسترده دمایی قابل استفاده روانکار بیشترین اهمیت رادارد. در دماهای بالا روغنها ممکن است تجزیه شوند و در دماهای پایین ممکن است به حالت جامد درآیند و حتی تا یخ زدن پیش روند که این عمل باعث خرابی روغن و یا قطع جریان آن می شود که این امر نیز باعث وارد آوردن صدمات جدی به قطعات ماشین آلات و در نهایت از کار افتادگی آن می شود.
۳. نقطه اشتعال Flash Point
پایین ترین دمایی است که در آن روغن به اندازه کافی به بخار تبدیل شده و با هوا یک مخلوط معلق قابل اشتعال می سازد بطوریکه با نزدیک کردن شعله آتش به روغن در یک لحظه مشتعل و سپس خاموش می گردد. این تست ساده ترین راه برای تشخیص مخلوط شدن سوخت در روغن است .
۴.رنگ Colour
رنگ روغن ها معمولاً از طریق مقایسه آنها با یک سری شیشه های رنگی استاندارد معین می شود. رنگ روغن کارنکرده هیچ نقشی در کیفیت آن ندارد زیرا رنگ روغن ها به نوع و مقدار و مواد افزودنی درون آنها و همچنین رنگ ابتدایی روغن پایه بستگی دارد.
۵.اسیدیته و قلیایی
بطورکلی افزایش عدد اسیدی و کاهش عدد بازی روغن نشان دهنده ی اکسید شدن روغن و از بین رفتن کیفیت مواد افزودنی موجود در آن است .برای یک روغن هر دو عدد ممکن است گزارش شود می توان ازعدد خنثی شدن بعنوان ملاکی برای تشخیص زمان تعویض روغن استفاده کرد.
۶.میزان خاکستر Ash Content
به وسیله این آزمایش می توان مقدار مواد غیر قابل احتراق در روغن را اندازه گیری کرد.افزایش خاکستر سولفاته در روغن کارکرده معمولاً نشان دهنده ی آلوده شدن روغن به موادی از قبیل گرد و خاک ، براده های تشکیل شده دراثر سا ییدگی و احتمالاً نمک های سرب (که از سرب موجود در بنزین بدست می آیند) که این مشخصه در روغن های موتور گازسوز قابل اهمیت است.
حال با دانستن چند نکته کوتاه میتوانید از موتور خودروتان در برابر برخی آسیب هاب احتمالی محافظت کنید.
۱.هیچگاه نباید از ترکیب چند روغن موتور با یکدیگر استفاده کرد.
۲.پس از روشن کردن خودرو، بلافاصله حرکت نکنید و زمانی ۲۰ ثانیهای برای روانکاری روغن (همان گرم شدن خودرو) در نظر بگیرید.
۳.بهتر است از افزودنیها برای روغن موتور استفاده نکنید مگر اینکه از سازگاری کامل آن با روغن موتور اطمینان حاصل کنید.
۴.هرگز از روغنی که بیش از سه سال از تاریخ تولید آن میگذرد استفاده نکنید.
۵.درصورتیکه روغن موتور سیاه نشود نشانهی مرغوبیت آن نیست بلکه عدم قابلیت آن در جذب ذرات و آلودگیها را نشان میدهد و بهتر است عوض شود.
۶.نوع روغن موتور (معدنی، سنتتیک، نیمه سنتتیک) را باید با توجه به دفترچهی راهنمای خودرو یا برچسب محفظهی موتور انتخاب نمود.
۷.در انتخاب روغن موتور باید شرایط آبوهوایی را حتما مد نظر قرار داد.