در انواع خودرو، پس از گذشت یک بازه زمانی مشخص، نیاز به تعویض قسمتهایی مانند فیلتر هوا، روغن موتور و لنت ترمز وجود دارد. رعایت منظم این موارد، میتواند راندمان و کیفیت عملکرد خودرو را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.
از این بین، یکی از مهم ترین عوامل موثر بر سلامت خودرو و عملکرد بهینه آن، روغن موتور است. استفاده از روغن موتور مناسب در کنار لوازم یدکی با کیفیت، ایمنی خودرو را تا حد زیادی بهبود میدهد. برای انتخاب روغن موتور مناسب، موارد متعددی دخیل هستند؛ این موارد شامل:
سازگاری روغن موتور با نوع خودرو مد نظر
طول عمر مناسب
سازگاری با آب و هوای شهر محل سکونت
و …
همچنین وظایفی که این روغنها بر عهده دارند شامل:
کاهش دمای داخلی موتور
جلوگیری از اکسایش قطعات
جلوگیری از اصطکاک و سایش قطعات
برسی فنی
برای برسی تخصصی تر انواع روغن موتور، نیاز است تا کلاسهای کار آنها را بشناسیم. روی هر روغن موتور، 3 مشخصه کلی نوشته است که در زیر توصیف شده است.
1- API (سطح کیفی). کیفیت روغن موتور در بازارهای مختلف با شاخصهای مختلفی نمایش داده میشود که از جمله آنها میتوان به API (آمریکا)،JASO (ژاپن) وACEA (اروپا) اشاره کرد. متداولترین شاخص کیفی، API است. این حرف به صورت (S/C) + سطح تکنولوژی روغن موتور نمایش داده شود. حرف اول، S نشان دهنده موتورهای احتراق داخلی مانند موتورهای بنزینی و C نشان دهنده موتورهای دیزلی تراکمی است. هرچه حرف دوم از A به سمت N حرکت نزدیک تر شود، بیانگر تکنولوژی جدید تر آن است. به عنوان مثال تکنولوژی به کار رفته در SA مناسب خودروهای قدیمی تر وSN مناسب خودروها مدرن است.
2- گرانروی یا ویسکوزیته. تعریف ویسکوزیته با گرانروی، مقدار مقاومت یک سیال همچون روغن در هنگام جاریشدن است. از نظر فیزیکی، ریشه این نیرو کشش بین مولکولهای ماده است.
به منظور نمایش ویسکوزیته، از استانداردی به نامSAE که مخفف انجمن مهندسی خودرو (Society Of Automotive Engineers) استفاده میشود. در این استاندارد نمایشی، عدد اول که در بازه 0 تا 60 قرار دارد، نشان دهنده حداقل مقدار ویسکوزیته روغن در فصل سرد سال است. در برخی از روغن موتور ها، پس از عدد اول W آورده میشود، که اول کلمه Winter به معنای زمستان است. با توجه به تاثیر دما بر میزان نیروی کششی میان مولکولهای سیال، نیاز است تا برای هر نوع آب و هوا از روغن موتور مخصوص به آن استفاده شود. عدد نوشته شده در سمت چپ حداقل W ویسکوزیته در فصل سرد سال و عدد نوشته شده در سمت راست W، حداکثر ویسکوزیته در فصل گرم سال است. (مثال : SAE : 10 W 40).
3- شاخص پایه روغن: شاخص دیگر استفاده شده در نمایش مشخصههای روغن موتور، شاخص پایه روغن است. این شاخص نشان دهنده روش تهیه روغن موتور است که شامل سه مدل مینرال ، نیمه سنتتیک و تمام سنتتیک میشود. روغن موتور مینرال یا معدنی، روش تهیه سنتی روغن موتور از نفت خام است. با پیشرفت علم و تکنولوژی فرآوری نفت خام، فرآیند تولید روغن موتور دچار تغییر و تحول شد و روغنهای با تکنولوژی نیمه سنتتیک و تمام سنتتیک تولید گردید. این روغن موتورها، صرفتا حاصل پالایش نفت خام نبوده بلکه مستقلا تولید میشوند. در این نوع ساختار، شاخههای کربنی سازنده روغن موتور با توجه به ویژگیهای مطلوب مورد نظر سفارش دهنده، ساخته و تولید میشوند. لذا نسبت به روغن موتورهای مینرال، ساختار بهینه و بهبود یافتهای دارند.
روغن موتور مناسب خودروهای ایرانی
پراید:
روغن موتور مناسب هر نوع از خودرو پراید بصورت جداگانه تعین میشود. نمونههای ریاج این خودرو شامل موتورهای کاربراتوری، موتورهای انژکتوری، موتورهای یورو 4.
برای پرایدهای کاربراتوری، به طور معمول از روغن موتورهای ۵۰-۲۰ استفاده میشود. بهترین نمونههای توصیه شده توسط کارشناسان تاپیک کالا، روغن موتورهای بهران خودرو، بهران تکتاز، بهران صبا و بهران رخش است.
در مورد پرایدهای با موتور انژکتوری، نیز روغنهایی چون پارس پایا، بهران پیشتاز، کاسترول gtx سفید، بهران سوپر پیشتاز و کاسپین (نوع چهار فصل) مورد توصیه کارشناسان ما هستند.
خودروی پراید ۱۳۱ دارای موتور یورو ۴ بهینه است. در این از موتور ها، لازم است که در آن از روغن ۱۰-۴۰ و به ویژه بهران سوپر پیشتاز استفاده شود. سازگاری کامل این روغن با موتور پراید ۱۳۱، باعث بالا رفتن کیفیت عملکرد موتور خواهد شد.
پژو:
بهترین روغن موتور برای پژو ها، از جمله پژو 405، پژو 206، پژو پارس و … به صورت زیر انتخاب میشوند:
برای مدلهای با موتور TU5 روغن موتور نیمه سنتتیک یا تمام سنتتیک باسطح کیفیت SM یاSN یا SL با ویسکوزیته ۱۰W-40 و برابر ۳٫۵ لیتر توصیه می شود.
برای مدلهای دوگانه سوز روغن موتور با سطح کیفیت SM یا SNتوصیه میشود وضمنا ویسکوزیته ۲۰W-50 یا ۱۵W-40 برای مدلهای دوگانه سوز مناسب تر است.
برای مدلهای با موتور معمولی XU7JP/L3 استفاده از روغن موتور با سطح کیفیت SL یا SM یا SN و یا SJ با ویسکوزیته ۲۰W-50 توصیه می شود. (۴٫۸ لیتر)