سوپاپ سوخته سوپاپی است که بیش از حدگرم شده و دیگر قدرت و توان آب بندی مناسب راندارد. سوختن سوپاپ معمولا در مورد سوپاپ های تخلیه یا دود رخ می دهد زیرا نسبت به سوپاپ های مکش بسیار داغ تر کار می کنند.
با آزمایش تراکم یا همان کمپرس می توان به تشخیص سوپاپ سوخته پی برد. اگر سیلندر، کمپرس زیاد یا کمی نشان دهد، معمولا به معنی وجود سوپاپ تخلیه ای است که آب بندی نمی کند. سوپاپ ممکن است سوخته باشد، اما ممکن است آسیب های دیگری مانند ترک خوردگی هم در آن وجود داشته باشد که سبب شود تا قسمت هایی از فلز، از بین رفته و یا سطح سوپاپ دچار خوردگی شود.
راه حل این مشکل، باز کردن سرسیلندر، تعویض سوپاپ ایراددار و حتی تعویض نشیمن یا “سیت ” سوپاپ است. به عنوان یک اصل، معمولا سرسیلندر وظیفه یک سوپاپ کامل را در این وضعیت برعهده دارد، زیرا بقیه سوپاپ ها و گایدها نیز نیاز به رسیدگی دارند. اگر سوپاپ تخلیه خوب کار نکند، احتمالا بقیه سوپاپ ها نیز در آستانه از کار افتادن خواهند بود.
چرا سوپاپ می سوزد
دلایل گوناگونی برای سوختن سوپاپ ها وجود دارد.یک علت، خوردگی است که به صورت خودکار روی می دهد. هر چه کارکرد خودرو بالاتر رود، به دلیل ضربات مداوم و خوردگی حرارتی، فلز روی سطح سوپاپ و نشیمن ساییده می شود. سوپاپ تخلیه از طریق نشیمن ، گرمای زیادی را بیرون می برد، بنابراین هنگامی که سطح آن و سیت سوپاپ مستهلک می شود و ناحیه تماس کاهش می یابد، سوپاپ شروع به داغ شدن می کند. سرانجام ساختار گرما، فلز را ضعیف کرده و قطعات سوپاپ شروع به داغ شدن می کند. به محض رخ دادن این موضوع، در آن محل یک نقطه گرم تشکیل می شود که فرایند اضمحلال سوپاپ و متعلقات آن را هر چه بیش تر تسریع می کند.
این فرایند از نشتی سوپاپ شروع شده و سپس، تراکم کاهش می یابد که نتیجه آن روبه رو شدن با یک سیلندر ضعیف یا ازکارافتاده است و قدرت، نرمی و روان بودن و نیز عملکرد موتور کاهش قابل توجهی پیدا می کند. اگر سوپاپ تخلیه خوب عمل نکند، آلاینده ها را به طرز قابل توجهی افزایش می دهد زیرا این فرصت را به وجود می آورد که سوخت خام به سمت اگزوز راه پیدا کند. بنابراین، مواد آلاینده ای مانند هیدروکربن های نسوخته زیاد ممکن است نشانه ای از سوختگی سوپاپ باشد. اگر لبه کناری سوپاپ نیز به دلیلی خراب شود سوپاپ تخلیه ممکن است بسوزد. عدم کارایی لبه کناری سوپاپ مانع این می شود که سوپاپ به طور کامل بسته شود و در این صورت سبب نشتی و گرم شدن بیش از حد خواهد شد.سوختن سوپاپ نیز می تواند سبب داغ شدن پیشرانه یا دمای احتراق بالا شود که معمولا به دلایل مشکلات خنک کنندگی، احتراق نامعمول مانند انفجار یا احتراق زودهنگام و عدم گردش دوباره گازهای اگزوز، زمان بندی احتراق به تاخیر افتاده یا ترکیبات ناشی از احتراق به هم می ریزد.
عقب نشینی سوپاپ
وضعیتی که به عنوان عقب نشینی سوپاپ شناخته شده، این فرصت را برای آن فراهم می آورد تا از سرسیلندر به دلیل استهلاک بیش از حد نشیمن سوپاپ عقب نشینی کند. این کار سبب می شود تا لبه کناری سوپاپ عمل نکرده و در نتیجه سوپاپ ها نشتی داده و بسوزند. این کار در موتورهای قدیمی تر به ویژه خودروهایی که قبل از سال 1957 ساخته شده اند، بیش تر رخ می دهد. استهلاک و خوردگی نشیمن سوپاپ با بنزین سرب دار کاهش می یابد، زیرا سرب به منزله ماده روان کننده عمل می کند، اما با حذف سرب، موتورها مجبور هستند تا با نشیمن ها یا سیت های سخت تری ساخته شوند. موتورهای قدیمی تر، سیت های سختی نداشتند، به همین دلیل با روی آوردن بسیاری از افراد به بنزین بدون سرب، مشکلات خوردگی سیت بیش تر شد. بنابراین، اگر شما با خودروی قدیمی رانندگی می کنید، یا باید از مواد افزودنی جایگزین سرب استفاده کنید تا از سوپاپ ها و نشیمن ها محافظت شود و یا هنگامی که تعمیر سرسیلندر انجام می دهید، از تعمیرکار بخواهید سیت سوپاپ ها را با نوع سخت آن تعویض کند.
وظیفه سوپاپ چیست؟
وظیفه سوپاپ، جدا کردن سرسیلندر از موتور است.سوپاپ ها وظیفه دارند، در زمان های مناسب ابتدا مخلوط هوا و سوخت را وارد سیلندر سازند؛ پس از آن در مراحل تراکم و احتراق، بسته بمانند و سپس در مرحله تخلیه، گازهای ناشی از احتراق را از سیلندر خارج کنند. بنابراین سوپاپ ها، گایدها و نشیمن ها می توانند کمپرس و کنترل روغن را حفظ کنند. بررسی سوپاپ ها زمانی ممکن است لازم باشد که خودرو، 80 هزار کیلومتر یا بیش تر کار کرده باشد یا این که مشکلات سوختگی سوپاپ، کمپرس یا روغن سوزی پدید آید. قبل از این که به توصیف مراحلی که سوپاپ در آن دخیل است، بپردازیم، باید یادآوری کنیم که به تعمیرگاهی مراجعه کنید که کیفیت، اولویت اصلی کارش است. معمولا بررسی سوپاپ با بازکردن، تمیز و بررسی کردن سرسیلندر شروع می شود. سرسیلندرهای چدنی Magnafluxed دارای شار مغناطیسی هستند تا برای تَرَک های مویی و نازک بررسی شوند. این کار با به کاربردن یک میدان مغناطیسی قوی به سرسیلندر و پاشیدن پودر آهن بر روی آن امکان پذیراست. ترکها، میدان مغناطیسی را به هم زده و پودر آهن را جذب می کنند و سبب می شوند تا تَرََ کهای نامرئی، راحت تر به چشم بیایند.
ترک ها چیزهای بدی هستند زیرا ممکن است آب به سمت اتاق احتراق نشت کند و سیلندرها آسیب دیده و سبب شوند تا آب در گردش از بین برود و پیشرانه، بیش از حد گرم شود. اگر تر کها در نواحی حساس سرسیلندر دیده شوند، باید به تعمیر و در نهایت تعویض آن پرداخت. تر کها در سرسیلندرهای چدنی اغلب اوقات با فرایندpinning تعمیر می شوند. ترک برداشتن سرسیلندرهای آلومینیومی خیلی رایج است که اغلب با جوش کاری تعمیر می شوند.
بعد از این که سرسیلندر تعمیر شد، بیش تر تعمیرگاه ها معمولا تست فشار را برای آن انجام می دهند تا از عدم نشتی مطمئن شوند.به محض این که سرسیلندر از این مرحله عبور کرد، از نظر صاف و مسطح بودن نیز بررسی می شود. سطح سرسیلندر باید تخت باشد تا واشر کاملا آب بندی کند. تاب داشتن بیش از حد، زبری و ناهمواری یا هرگونه آسیب دیگری می تواند سبب از ک ار افتادن واشر سرسیلندر شود. اگر سرسیلندر معیارهای لازم در این زمینه را نداشته باشد، باید تعویض شود. معمولا سرسیلندر، گوشت کافی دارد تا بتوان آن را به تراشکاری فرستاد. اما در برخی سرسیلندرهای آلومینیومی، فلز به مقدار کمی برای تراشیدن آن وجود دارد.
زمان بندی یا تنظیم زمان های باز و بسته ماندن سوپاپ ها را قطعه ای به نام میل بادامک انجام می دهد.
میل بادامک از بالا در سرسیلندرهای آلومینیومی اغلب به دلیل بیش از حد گرم شدن، تاب برمی دارند. اگر این مشکل برطرف نشود، اغلب اوقات سرسیلندر را دوباره در کوره مخصوصی قرار می دهند تا بتوانند با خم کردن آن به وضعیت همواری برسند.
مرحله بعد سوپاپها، گایدها و نشیمن ها هستند. خوردگی گایدها باید بررسی شود زیرا اغلب اوقات مستهلک شده اند و باید عوض شوند. سرسیلندرهای آلومینیومی، گایدهای چدنی یا برنزی دارند که می توانند تعویض شوند اما برای سرسیلندرهای چدنی این کار شدنی نیست.
اگر قرار است از سوپاپ دوباره استفاده شود، باید از نظر صیقلی بودن بررسی شود. بسیاری از تعمیرگاه ها به صورت خودکار همه سوپاپ های تخلیه را تعویض می کنند تا خیال شان راحت تر باشد. نشیمن ها در سرسیلندر یا باید بریده شوند یا بر پایه چیزی قرار بگیرند تا سطح مورد نیاز برای آب بندی را حفظ کنند. اگر نشیمن ترک بخورد یا خیلی مستهلک شود، باید عوض شود. اگر این کار امکان پذیر نباشدکل سرسیلندر باید عوض شود. همه سرسیلندرهای آلومینیومی نشیمن های فولادی سختی دارند که باید تعویض شوند.
فنرهای سوپاپ همگی باید بررسی و از نظر قابلیت تحمل فشار آزمایش شوند. نگه دارنده های فنر و بقیه اجزا نیز کاملا مورد بررسی قرار می گیرند. هر گونه خوردگی، خرابی، استهلاکی ا آسیب به قطعات باید ترمیم یا تعویض شود. در مرحله آخر، سوپاپ ها در سرسیلندر قرار گرفته و با لایی فلزی تنظیم می شوند تا ارتفاع مناسب را حفظ کنند. این کار به این دلیل لازم است که تراشکاری سوپاپ و نشیمن، ابعادشان را تغییر میدهد. از آن جا که ارتفاع سوپاپ، هندسه وشکل مجموعه و همچنین استهلاک گاید را تحت تاثیر قرار می دهد، این موضوع از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اگر موتور میل بادامک از بالاست، میل بادامک نیز باید در جای خود قرار گیرد و ضمنا لبه کناری سوپاپ قبل از تحویل سرسیلندر به مشتری تنظیم شود.
