راهنمای تست و خرید خودرو کارکرده

اصالت خودرو

در بررسی هر خودرویی اولین نکته ی را که مد نظر قرار می دهید ، اصالت خودرو است .اصالت خودرو یعنی آنکه این خودرو از کجا و به نحوی خریداری گشته است ، در مورد خودروهای وارداتی به این مهم باید بیشتر توجه و دقت گردد اما در مورد خودروهای تولید داخل ، بیشتر به کامل بودن مدارک شناسایی و اعتبار مدارک شناسایی خودرو باید دقت گردد .

به عددی که کیلومترشمار خودرو نشان می‌دهد، فوری اعتماد نکنید! دستکاری کردن آن چندان کار پیچیده‌ای نیست. خودروهایی که مهلت گارانتی آن‌ها به پایان نرسیده باشد، گزینه‌های وسوسه‌برانگیزی هستند زیرا تا مدتی معین، سرویس‌های دوره‌ای و تعویض برخی از قطعات آن‌ها رایگان انجام می‌شود. این از عواملی است که ممکن است کیلومتر خودرو را دستکاری کنند. از راه‌های سریع تخمین زدن مقدار کارکرد هر خودرو، خوردگی دیسک چرخ‌ها، باز و بسته شدن پیچ‌های برخی از قطعات موتور خودرو، چرم صندلی، روکش فرمان، دسته دنده و … است. روش‌های دیگری نیز وجود دارد؛ مثل مراجعه به نمایندگی و استخراج سابقه سرویس‌های دوره‌ای خودرو یا تمیزی پشت شیشه صفحه کیلومتر شمار که نباید در آن اثر انگشت یا دست‌خوردگی باشد. البته بازهم همه این راه‌ها نتیجه قطعی نمی‌دهد و افراد سودجو راه‌هایی برای پوشاندن حقیقت بلدند.

مدارکی که باید در هنگام خرید به آنها بیشتر از همه دقت گردد

شامل :
– داشتن برگ فنی معتبر
– سند و مشخصاتی که کارخانه می دهد
– داشتن معاینه فنی معتبر و مدت دار
– کارت خودروی مناسب و سالم و قانونی و معتبر
– برگه خرید خودرو از شرکت و یا قولنامه خرید خودرو
– برگ سبز خودرو ( همان سند سبز و یا راهنمایی خودرو همان شناسنامه مالکیت وسیله نقلیه بوده و این مهم را نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران – راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی صادر نموده و در اختیار مالک خودرو قرار می دهد )
– سند قانونی و سند مالکیت قانونی خودرو که دارای اعتباری مناسب و قانونی بوده و بواسطه دفاتر اسناد رسمی معتبر و قانونی دارای اعتباری مناسب می باشد
– کارت گارانتی و یا گواهی که اثبات نماید این خودرو دارای گارانتی معتبری بوده است
– کارت سوخت خودرو و پاکت کارت سوخت که باید حتما از اعتبار و صحت آن اطمینان لازم را به عمل آورید
– داشتن برگ خلافی خودرو به تاریخ معتبر و حتما بررسی نمایید که گواهی خلافی خودرو صفر باشد
– بیمه نامه معتبر شخص ثالث ( در نظر داشته باشید که مدتی از زمان بیمه نامه مانده باشد )
– برگ مشخصات فنی خودرو که از طرف شرکت تولید کننده صادر گردیده است
– دفترچه کارخانه ( البته این مورد در صورت نبود زیاد دچار ابهام نخواهد شد ولی در صورت وجود ، اطمینان بیشتری از اصالت خودرو می توان داشت ) .

تمام موارد فوق باید به نحوی قانونی و مناسب وجود داشته باشند که در این صورت می توان به اصالت خودرو فوق اطمینان پیدا نمود و در غیر این صورت باید کمی دچار تردید در اصالت خودرو گردید .

پس از صحت موارد فوق ، باید به بررسی شماره شاسی و شماره موتور فوق از روی برگه های اطلاعات خودرو نمایید که این مورد در دفترچه راهنمایی هر خودرویی موجود می باشد .

اطمینان نمایید که تمام موارد و اطلاعاتی که در برگه های خودرو موجود می باشد ، همگی دارای یک اصالت بوده و هیچ ابهامی در اعداد و کدهای مربوط به هر برگه ای که دارای مشخصات فنی است ، وجود نداشته باشد که این مورد بسیار مهم بوده و در تعیین اصالت خودرو کمک شایانی می نماید .

بدنه و ظاهر خودرو

شاید در ایران بدنه مهمترین بخش در تعیین قیمت یک خودرو باشد به نحوی که اگر خودرویی هیچ زدگی و یا رنگی در بدنه نداشته باشد ، قیمت آن به مراتب فزونی پیدا خواهد نمود نسبت به خودرویی که فنی سالم داشته باشد ولی دارای بدنه نامناسب باشد .

بدنه یکی از مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده قیمت هر خودروی کارکرده است. بدنه رنگ شده را نمی‌توان به‌هیچ‌وجه تعمیر کرد اما بخش فنی خودرو این قابلیت را دارد، پس بدنه خودرو را به‌دقت مورد بازدید قرار دهید. خودرو را حتماً در روز و زیر نور آفتاب بررسی کنید. ناهمواری‌های روی بدنه، تفاوت رنگ قسمت‌های مختلف، یکسان‌نبودن اندازه درزهای بین درها، کاپوت و صندوق عقب، راحت بسته نشدن درها یا باز شدن بیش از حد آن‌ها از نکاتی است که باید به آن‌ها توجه کنید. استفاده از قلم تشخیص رنگ‌شدگی، هزینه چندانی ندارد. این قلم‌ها را به راحتی می‌توانید تهیه کنید. درها را باز کنید و قسمت لولای آن‌ها را چک کنید. کاپوت را بالا بزنید و بدنه خودرو را از داخل چک کنید. اثرات پارگی، جوش یا رنگ‌شدگی علائم خوبی نیستند. نکته مهم این است که اگر کسی نقاش درجه‌یک خودرو نباشد، نمی‌تواند کارشناس رنگ خوبی باشد. ضمناً قلم‌های تشخیص رنگ‌شدگی، قطعات تعویضی را تشخیص نمی‌دهند. این هنر کارشناس است و چشم او و تجربه چندین سال زحمتش. پس اگر شک دارید، از نظر کارشناسان هم استفاده کنید.

در بدنه خودرو باید به این نکات توجه داشت و از نظر مواردی همچون فرورفتگی ، پوسیدگی ، رنگ پریدگی ، ترک خوردگی ، آسیب دیدگی جدی را در جای جای خودرو باید مورد بررسی قرار داد .

بررسی کابین و داخل خودرو

در این قسمت می پردازیم به راه هایی که از طریق توجه به آن ها درکابین خودرو می توان به کارکرده درست یک خودرو پی برد . از این رو ابتدا قسمت هایی تفکیک شده را در اتاق خودرو نام برده و در مورد هر کدام به صورت جداگانه توضیحاتی ارائه خواهیم داد . لازم به ذکر است تمام موارد زیر در صورت وجود مشکل در قسمت راننده به دلیل استفاده بیشتر واضح تر می باشند و احتمال دارد این موارد در قسمت سرنشینان خودرو وجود نداشته باشد در حالی که در قسمت راننده وجود دارد .

داخل کابین نخستین چیزی که درنظر گرفته می‌شود، وضعیت پوشش صندلی‌هاست که تقریباً نشان‌دهنده سلیقه مالک و طرز نگهداری خودرو نیز هست. بعد از آن باید به داشبورد و پوشش داخلی درها توجه کنید، زیرا در اتومبیل‌هایی که جنس مواد پلاستیکی به‌کار رفته در کابین آن‌ها نامرغوب باشد، امکان ترک خوردن داشبورد و رودری‌ها بعد از چند وقت زیاد است که اگر به آن‌ها رسیدگی نشود، ترک‌ها بزرگ‌تر می‌شوند و دیگر امکان ترمیم آن‌ها وجود ندارد. سالم بودن سیستم صوتی، سیستم تهویه مطبوع، برف‌پاک‌کن، دستگیره درها، چراغ‌ها و صندلی‌ها نیز باید مورد بررسی قرار بگیرد. نکته دیگری که باید به آن توجه شود، لوازم و تجهیزات جانبی است که بعداً توسط مالک خودرو به آن اضافه شده است. هرچند این یک امتیاز مثبت به‌حساب می‌رود اما فراموش نکنید بعضی‌ها از این ویژگی سوءاستفاده کرده و مبلغ بیشتری از قیمت خودرو از شما دریافت می‌کنند. بنابراین با یک حساب سرانگشتی می‌توانید حدس بزنید آیا پرداخت مبلغی اضافه برای دریافت آن‌ها به‌صرفه است یا اینکه بعداً همان تجهیزات را به سلیقه خود و با قیمتی مناسب‌تر خریداری کنید.

بررسی تزئینات و آپشن های داخلی

درب خودرو از نظر تزئینات داخلی و وجود شیشه ها باید به درستی کنترل گردد . اگر خودرو مجهز به شیشه بالابر برقی بود چند بار شیشه را باز و بسته نمایید و از سرعت و کیفیت این قطعه اطمینان پیدا نمایید ، حتما شیشه را در میانه را نگاه داشته و به بررسی لقی شیشه اقدام نمایید به نحوی که شیشه را از طرفین با هر دو دست گرفته و آنرا کمی جابجا نمایید که در این مورد نباید شیشه بیش از حد لقی داشته باشد . باید نوار آب بندی درب و شیشه ها حتما بررسی گردد ، در نهایت نیز هیچ جای فرو رفتگی و خرابی و یا پوسیدگی ، چند تکه شدگی و ساییدگی در تزئینات داخلی دیده نشود .

بررسی سیستم نور و چراغ ها

سیستم نور و چراغ های هر خودرویی یکی از موارد مهم می باشد ، در صورت امکان تمام چراغهای پشت آمپر را بررسی نموده ، چراغهای خارجی خوردرو را حتی المقدور در محیطی تاریک مورد بررسی قرار دهید تا از طیف نور و سالم بودن کارکرد آن ها اطمینان کافی را به عمل آورید . همچنینی این عمل را برای چراغهای عقب نیز به انجام برسانید و از سالم بودن تمام چراغ ها ( چراغ سوم ترمز و همچنین چراغ مه شکن ) اطمینان حاصل نمایید . در کاملا ترین خودرو ها , نورپردازی داخل اتاق معمولا به نور پردازی پشت آمپر , دکمه های فرمان , سیستم صوتی , جای پا , کنسول میانی و اهرم باز و بسته کردن شیشه ها و روکش درب های جلو و عقب ختم می شود ، لذا در صورت سالم بودن چراغ این قسمت ها جای نگرانی نیست . حتما دسته راهنمای خودرو و تمام چراغهای چشمک زن را امتحان نموده و فلاشر خودرو را نیز بررسی نمایید تا هم از سرعت فلاشر ها اطمینان حاصل نمایید و هم از سالم بودن عملکرد آن ها .

بررسی عملی وضعیت فنی خودرو

سلامتی مجموعه موتور، از همه‌چیز مهم‌تر

سخت‌ترین قسمت خرید یک خودروی کارکرده تست سلامتی موتور و گیربکس است. بهتر است چند دقیقه پشت فرمان خودرو قرار گرفته و با آن رانندگی کنید تا عملکرد سیستم ترمز، سیستم تعلیق، فرمان‌پذیری و گیربکس آن را محک بزنید. بهتر است این کار را در مکانی خلوت انجام داده تا با دقت زیاد به صداهای مختلف گوش کنید و علت هریک را جویا شوید. سر و صدای ایجاد شده در قسمت زیرین خودرو به‌خصوص هنگام عبور از ناهمواری‌ها، وجود اشکال در سیستم جلوبندی یا فنربندی خودرو را به شما گوشزد می‌کند. گاهی اوقات صداهای مختلفی از ناحیه درها شنیده می‌شود که ممکن است به خاطر تنظیم نبودن آن‌ها یا ایراد داشتن قفل آن‌ها باشد. اگر در داخل خروجی اگزوز چرب باشد یا دود آبی رنگ از آن خارج شود، موتور خودرو روغن‌سوزی دارد و اگر از آن دود سیاه رنگ خارج شود، بیانگر آن است که احتراق بنزین به درستی صورت نمی‌گیرد. حالا وقت آن است تا کاپوت ماشین را بالا بزنید. با دقت به موتور نگاه کنید. جای خال و رد جوشکاری، تمیزی بیش از حد بعضی از بخش‌های موتور نشان‌های مشکوکی است.

پس از بررسی محفظه موتور و سالم بودن ظاهری قطعات ، باید موتور خودرو را روشن نمایید ، در برخی از خودروهای کنونی دنده اتوماتیک باید کلید خودرو را در جایگاه خود قرار داده و دکمه استارت خودرو را پس از چند لحظه فشار دهید ، البته قبل از آن حتما باید پای خود را بر روی ترمز نگاه دارید ، برای خودروهایی که با سویچ روشن می شوند ، پس از قرار دادن سویچ در حالت جرقه ( IGN ) و چند لحظه انتظار ، باید موتور خودرو با اولین استارت روشن گردد ( البته در برخی موارد 2 استارت نیز قابل توجیه و بدون مشکل می باشد ) .

پس از روشن نمودن موتور خودرو ، دور آرام موتور را بررسی نمایید ، به این نحو که موتور را پس از روشن نمودن ، نه گاز داده و نه دیگر عملی انجام دهید ( مانند ترمز گرفتن و کلاچ گرفتن ) ، سپس به لرزش و صدای اتاق توجه نمایید و ببینید که صدای غیر طبیعی به داخل اتاق خودرو وارد می شود یا خیر و یا اینکه بدنه خودرو صدایی غیر طبیعی و یا لرزشی غیر طبیعی دارد ، در صورتی که چنین مواردی مشاهده شد ، خودرو مناسب نمی باشد .

در هنگام روشن نمودن و پس از آن نباید صدایی غیر طبیعی از موتور خودرو بشنوید و باید صدایی آرام و کارکردی بدون صدای اضافی داشته باشد ، برای پی بردن به صدای موتور هر خودرویی ، ترجیحا از قبل به صدای خودروهایی که سالم بوده و در حال کار کردن هستند توجه داشته باشید .

پس از بررسی داخل اتاق و صدای داخل اتاق ، کاپوت خودرو را باز نموده و به بررسی صدای موتور اقدام نمایید که اگر موتور با صدایی آرام در حال کار کرد بوده ، هیچ ایرادی نداشته ولی اگر کوچکترین صدایی غیر طبیعی در حال کار کرد موتور شنیده بشود از خرید خودرو صرف نظر نمایید .

پس از اطمینان از نداشتن هیچ گونه صدای غیر طبیعی ، درب قالپاق سوپاپ را برداشته ( محل ورود روغن بر روی سر سیلندر ) و با کف دست بر روی آن کمی فشار وارد نمایید و در صورتی که فشار هوا و یا دود آبی رنگ که نشان از روغن سوخته دارد را مشاهده نموده اید ، از خرید خودروی فوق صرف نظر نمایید زیرا داشتن کمپرس در سرسیلندر نشان از ناسالم بودن موتور داشته و یا موتور تعمیری می باشد ( تراش خوردن سر سیلندر به هر دلیلی را موتور تعمیری گویند ) .

بررسی نشتی های آب و روغن

در انتها نیز از وجود نشتی آب و روغن اطمینان کامل حاصل نمایید ، به نحوی که سینی زیر خودر را کاملا بررسی نموده و یا اینکه زیر خودرو را بررسی نمایید و ببینید آیا در زمان توقف ، نشتی آب و یا روغن مشاهده شده است یا خیر ، در نهایت نیز در زمان روشن بودن موتور خودرو کمی در حالت درجا به آن گاز بدهید و ببینید آیا موتور خودرو صدایی غیر طبیعی از خود بروز می دهد . در هنگام افزایش دور موتور به اگزوز خودرو و دودهای خروجی با دقت توجه نمایید و اگر وجود بخار آب بیش از حد ( زیرا در ابتدای استارت خروج بخار آب از اگزوز کاملا طبیعی بوده ولی پس از گرم شدن موتور دیگر نباید بخار آب مشاهده گردد ) استاندارد و متعارف ، وجود دود مشکی رنگ و وجود دود آبی رنگ از اگزوز هرگز نشانه خوبی برای یک خودروی سالم نمی باشد .

پشت فرمان بنشینید و برانید

تشخیص صحت عملکرد جلوبندی و فرمان اتومبیل دست‌دوم تنها از راه آزمایش عملی ممکن است. خودتان پشت فرمان بنشینید و حرکت کنید. اتومبیل نباید لرزش داشته باشد و هنگام عبور از دست‌اندازها یا چاله‌ها با مشکل مواجه شود. لرزش و بالا و پایین شدن خودرو نشان می‌دهد جلوبندی کار، چندان مناسب نیست و نیاز به تعمیر دارد. اگر برایتان مقدور است در یک بزرگراه اتومبیل را با سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت آزمایش کنید. در این سرعت به آرامی و احتیاط دست‌هایتان را از روی فرمان بردارید. فرمان سالم در این حالت هیچ حرکتی ندارد و ماشین به سمت چپ یا راست منحرف نمی‌شود. البته این آزمایش را هنگامی انجام دهید که باد هر ۴ لاستیک تنظیم شده باشد. سیستم برق اتومبیل هم ازجمله مواردی است که هنگام خرید بررسی می‌شود. یادتان باشد چراغ‌های جلو و عقب، راهنماها، چراغ ترمز و دنده عقب را امتحان کنید. باتری سالم هم با یکی دو بار روشن و خاموش کردن موتور آزمایش‌اش را پس می‌دهد. شیشه جلو و عقب هم باید سالم باشد. اگر شیشه‌ها ترک بزرگ برداشته‌اند، قیمت یک شیشه کامل را درنظر بگیرید.

چک لیست بررسی خودرو کارکرده برای خرید :

1- بررسی بدنه خودرو و تست های مربوط به بدنه و سالم بودن درب های خودرو و شیشه ها و تزئینات
2- بررسی ستون ها ، شیشه ها و واشرهای آب بندی داخل و اطراف درب و آینه های خودرو
3- بررسی سقف و شیشه جلو خودرو ، نبودن ترک و ایراد در سقف و رنگ آن و ترک ها و موارد غیرعادی در شیشه بزرگ جلو و عقب خودرو
4- سالم بودن چرخ ها ، رینگ ها ، نداشتن لاستیک سائیدگی ، ترک و خش روی رینگ ها ، سالک بودن پیچ ها و نداشتن نشتی و روغن ریزی روی بوسترهای روی چرخ ، نداشتن بوی سوختگی و موارد مشابه
5- بررسی نمودن زیر خودرو از لحاظ نداشتن روغن ریزی و نشتی روغن موتور ، ترمز ، آب رادیاتور ، و روغن ریزی از مدار ترمز
6- بررسی ظاهری . بصری داخل کاپوت و محفظه موتور
7- بررسی سپرهای جلو و عقب و گلگیرها و جلوپنجره و صندوق عقب از نظر نداشتن آسیب دیدگی جدی
8- بررسی چراغ ها و سیستم روشنایی و کنترل های آن و برف پاک کن ها و دسته راهنما
9- بررسی تزئینات و آپشن های داخلی از قبیل صندلی ها ، ترمزدستی ، داشبورد ، پشت آمپر ، کارکرد برق آپشن های داخلی خودرو
10- بررسی سیستم برق و کامپیوتر خودرو و نداشتن قطعی در دسته سیم ها و برق دزدی

منبع: کارگیک