آیا فکر می‌کنید موتور خودروتان کم توان شده است؟ آیا نیروی موتور چهار سیلندر مانند نیروی یک موتور سه سیلندر به نظر می‌رسد؟ اگر این چنین است، حتماً در موتور اشکالی وجود دارد. پیش از این که موتورها کاربراتوری بودند، افت توان موتور بیشتر مربوط می‌شد به گرفتگی فیلتر بنزین ولی سیستم های سوخت رسانی امروزی پیچیده تر هستند و به همان نسبت تشخیص عیب در آن ها نیز دشوارتر است. به همین ترتیب، سیستم ورودی هوا و سیستم اگزوز نیز پیچیده تر شده اند، به خصوص از اواخر دهه هفتاد میلادی که مبدل کاتالیستی نیز به تجهیزات استاندارد خودروها تبدیل شده است. البته، قوانین قدیمی هنوز صدق می‌کنند و هر خودرویی به سوخت نیاز دارد تا بسوزاند و به هوا نیاز دارد تا نفس بکشد. برای این که به علت کاهش عملکرد موتور پی ببرید، باید صبور باشید، چون تشخیص عیب گاهی زمان بر است و ممکن است مکانیک با یک بار بررسی نتواند آن را تشخیص بدهد. در این مقاله از رسانه اسپیدان به 5 نشانه آشکار از کاهش توان موتور اشاره خواهیم کرد.
فشردن بیش از حد پدال گاز
اگر وقتی روی پدال گاز می‌فشارید، موتور نیروی بیشتری تولید نمی‌کند، علت این است که سیستم سوخت رسانی خوب کار نمی‌کند و سوخت لازم جهت شتاب گیری در اختیار موتور قرار نمی‌گیرد. در این صورت باید دنبال این موارد بگردید: انژکتور کثیف، نشتی در لوله های سوخت رسان، فیلتر بنزین کثیف یا پمپ بنزین از کار افتاده. کار انژکتور این است که سوخت را درون سیلندر اسپری می‌کند. سوخت اسپری شده در آن جا متراکم شده و با هوا مخلوط می‌گردد و پس از احتراق نیروی لازم را جهت عقب راندن پیستون تأمین می‌کند. لوله سوخت رسان، یک لوله معمولی و ساده است که سوخت را از باک به موتور می‌رساند. پمپ بنزین، نیروی لازم جهت این انتقال را تأمین می‌کند، کار فیلتر نیز این است که ناخالصی ها را از سوخت حذف کند. اگر ابزارهای لازم را در اختیار داشته باشید، خودتان هم می‌توانید معایب سیستم سوخت را بر طرف کنید، ولی اگر مشکلات دیگری نیز وجود داشته باشد، به تجهیزات بیشتری نیاز خواهید داشت. تا قبل از سال 2006، تعویض صافی بنزین کار ساده ای بود، ولی بعد از آن زمان بود که خودروسازان رفته رفته صافی ها را داخل باک قرار دادند. به هر حال، به یاد داشته باشید اگر ایرادهای سیستم سوخت رسانی را سرسری بگیرید، ممکن است دردسرهای بزرگی برایتان درست بشود. اطمینان حاصل کنید که عیب را خوب تشخیص داده اید و ابزارهای لازم جهت برطرف کردن عیوب را در اختیار دارید.
خروج دود از اگزوز
اگر بنزین ناقص می‌سوزد یا دود زیادی از اگزوز خارج می‌شود، نشان دهنده این است که یا سوخت زیادی وارد موتور می‌شود یا شمع ها خوب جرقه نمی‌زنند، هر دو مورد می‌توانند باعث هدر رفتن نیروی موتور بشوند. ناقص سوختن زمانی اتفاق می‌افتد که ترکیب بنزین و هوا در اتاقک احتراق به طور کامل آتش نمی‌گیرد و این احتراق در جای دیگری از سیستم روی می‌دهد. اگر نسبت ترکیب سوخت با هوا درست نباشد و یا یک ایراد برقی وجود داشته باشد، ممکن است چنین مشکلی به وجود بیاید. اگر سر شمع ها از روغن، دوده یا سایر مواد پوشیده شده باشد، بنزین ناقص می‌سوزد و دود سیاه از اگزوز خارج می‌شود. این حالت می‌تواند به موتور آسیب برساند، بنابراین در اولین فرصت باید این ایراد را برطرف کنید. خارج شدن دود سیاه از اگزوز می‌تواند نشانه این باشد که بنزین زیادی با هوا ترکیب شده و نسبت ترکیب آن ها به هم خورده است. اگر از موتور بوی بسیار بدی به مشام می‌رسد نباید آن را حرکت بدهید و وقت آن است که آن را تا تعمیرگاه بکسل کنید. از طرفی، چنانچه سوخت ناقص بسوزد و دود سیاه هم از اگزوز خاج نشود، نشانه این است که بنزین کمی با هوا مخلوط شده است.
لرزش موتور و بدنه
آیا وقتی پشت چراغ قرمز توقف کرده اید و موتور در جا کار می‌کند، لرزش زیادی دارد؟ آیا در اثر افت توان موتور، غربیلک فرمان یا قسمت های دیگر خودرو می‌لرزند؟ اگر این طور است نباید سیلندرها را به خاطر ناقص سوزاندن سوخت مقصر دانست و ممکن است ایرادهای دیگری نیز وجود داشته باشد. از جمله این ایرادها می‌توان به اشکال در شروع حرکت، ضعیف شدن موتور هنگام درجا کار کردن (به ویژه هنگامی که کولر، چراغ ها یا گرمکن شیشه روشن باشد) و مصرف سوخت بالا اشاره کرد. اگر دوده سیستم اگزوز را خفه کرده باشد، ممکن است نتوانید با موفقیت معاینه فنی سالانه را پشت سر بگذارید. معمولاً سه دلیل برای بد کار کردن موتور وجود دارد: جرقه نزدن شمع ها، تراکم بد یا ترکیب نا مناسب بنزین با هوا. اگر شمع ها کثیف شده یا وایر آن ها معیوب شده باشد یا سر دلکو ترک خورده باشد، شمع ها خوب جرقه نمی‌زنند، در این حالت مخلوط بنزین و هوا وارد سیلندر می‌شود ولی پیش از این که احتراق صورت بگیرد از آن جا می‌گریزد و معمولاً از میان واشر سر اگزوز یا واشر سرسیلندری که نشتی داشته باشند خارج می‌شود. اگر مخلوط بنزین و هوا آن قدر رقیق باشد که نتواند آتش بگیرد ممکن است انژکتور کثیف باشد، هوا نشت کند، پمپ بنزین ضعیف باشد، فیلتر بنزین گرفته باشد یا رگلاتور فشار کارش را خوب انجام ندهد. گاهی اوقات نیز ممکن است مخلوط بنزین و هوا بیش از حد غلیظ باشد ولی در این صورت همه سیلندرها تحت تأثیر قرار می‌گیرند، نه فقط یک سیلندر. استفاده از اسکنر عیب یاب می‌تواند سیلندری که خوب کار نمی‌کند را تشخیص بدهد، ولی این فقط اولین قدم برای عیب یابی و بر طرف کردن آن است.
صعود نامناسب
آیا خورویتان هنگام بالا رفت از سراشیبی بیش از حد زور می‌زند؟ اغلب این مشکل به گرفتگی فیلتر بنزین مربوط می‌شود. از آن جایی که کار فیلتر، گرفتن مواد زائد از بنزین است، خودش هم به تدریج کثیف می‌شود و پمپ بنزین باید شدیدتر کار کند تا بنزین مورد نیاز موتور را از میان فیلتر عبور بدهد. هنگامی که موتور به سوخت بیشتری نیاز دارد، مانند مواقعی که از سراشیبی تپه بالا می‌روید، ممکن است سوخت کافی به موتور نرسد تا کار به خوبی انجام شود. بهتر است در اولین فرصت فشار بنزین خودرو خودتان را چک کنید. تعویض فیلتر به تنهایی کفایت نمی‌کند، بهتر است ببینید چه چیزی مسیر را مسدود کرده است. ممکن است آلودگی های بنزین در باک رسوب کرده باشند.
روشن شدن چراغ های هشدار دهنده
بسیاری از مشکلات مربوط به افت توان موتور، ممکن است از طریق روشن شدن چراغ چک نشان داده شوند. بیشتر مشکلاتی که در ارتباط با افت توان تشخیص داده می‌شوند، ممکن است به مبدل کاتالیستی، سنسور هوا، سنسور گاز O2 یا وایر شمع ها مربوط باشند. علاوه بر مواردی که پیشتر به آن ها اشاره شد، اگر دریچه هوای موتور نیز معیوب باشد، افت موتور کاهش پیدا می‌کند. دریچه PVC بخشی از سیستم کنترل گازهای آلاینده است. وقتی این دریچه باز باشد هوای زیادی وارد موتور می‌شود و وقتی جرم و آلودگی آن را پر کند، موتور خاموش می‌شود. خوشبختانه، تمیز کردن یا تعویض این دریچه کار آسانی است. اگر خودرو شما بعد از سال 1996 تولید شده است، با دیاگ زدن بهتر می‌توان به ایرادها پی برد. با همه این تفاسیر، اگر هیچ کدام از دلایلی که در بالا ذکر شدند دلیا اصلی افت توان موتور شما نیستند، بهتر است مبدل کاتالیستی را بازرسی کنید. با این که مبدل های کاتالیستی معمولاً به گونه ای طراحی می‌شوند که تا پایان عمر خودرو بتوانند کار کنند، ولی گاهی اوقات ممکن است از کار بیفتند. از کار افتادن مبدل نیز باعث می‌شود گازها خوب از اگزوز خارج نشوند و موتور خاموش بشود.
