روغن موتور از نظر نوع تولید به سه دسته مهم تقسیم میشود. امروزه با پیشرفت مهندسی خودرو، روغن موتورهای بسیار کارآمدتری به بازار عرضه شدهاند. سه نوع اصلی روغن موتور عبارتاند از:
۱. روغن موتور تمام سنتتیک
این نوع روغن موتور بهطورکامل در آزمایشگاه و با مواد شیمیایی تولید میشود. ازآنجاکه این روغن سبب میشود موتور با بالاترین توانی که دارد کار کند و عملکردی بهینه داشته باشد، مسلما راندمان مصرف سوخت خودرو را افزایش خواهد داد. از همه مهمتر این روغن موتور دیرتر کارآیی خود را از دست میدهد و بنابراین مجبور نیستید زودبهزود آن را عوض کنید. اگر قبلا هر ۴،۸۲۸ کیلومتر (۳۰۰۰ مایل) باید روغن را تعویض میکردید، با این روغن شاید تا بیشاز ۱۱ هزار کیلومتر هم نیازی به تعویض روغن نداشته باشید.
جنبه منفی این روغن موتور فقط گرانتر بودن آن نسبت به سایر روغنهاست. البته ممکن است برای برخی از وسایلنقلیه مناسب نباشد و باعث لغزندگی بیشازحد اجزای متحرک موتور شود.
۲. روغن موتور نیمه سنتتیک
روغن موتور نیمه سنتتیک، ترکیبی از روغن موتور معمولی و روغن سنتتیک است. این روغن از اجزای متحرک موتور بهخوبی محافظت میکند و بسیار بهتر از روغن موتور مینرال (معدنی) است. بااینحال همه مزایای روغن موتور تمام سنتتیک را ندارد. با این روغن، حداقل ۱۰ دقیقه پس از استارت باید صبر کنید تا موتور گرم شود.
ازنظر قیمتی این روغن موتور بهاندازه روغن تمام سنتتیک گران نیست.
نکته: گاهی ممکن است روی بطریهای روغن نیمه سنتتیک، بهجای Semi synthetic عبارت synthetic blend را نوشته باشند. جدول زیر ویژگیها و رتبهبندی درجه ویسکوزیته این روغن را نشان میدهد.
نیمه سنتتیک ویژگیها
۵W-30 محافظت بهتر از موتور
۱۰W-40 محافظت بهتر در ۱۰ دقیقه اول پس از استارت زدن
۱۵W-40 ۱. کاهش ساییدگی اجزای موتور سهبرابر بهتر از روغنهای معمولی است
۲. فواصل تعویض روغن را طولانیتر میکند
۳. روغن موتور معمولی
پایه این روغن موتور نفتخام است و از ترکیب روغنهای پایه هیدروکربنها، پلی اینترنال الفین و پلی آلفا الفینها تولید میشود. شاخص رتبهبندی SAE آنها ۱۰W-40 و ۱۵W-40 است.
این روغن موتور از سایر روغنها ارزانتر است و ابتداییترین معیارهای محافظت از موتور را رعایت میکند. بیشتر برای خروغن سمنودروهاییکه موتور آنها طراحی سادهای دارد یا برای آببندی موتور خودروی صفر مناسب است. این روغن نمیتواند در سرمای شدید بهطورکامل از موتور محافظت کند و در دمای بسیار بالا هم کارآیی خود را سریعتر از دست میدهد. علاوهبرآن، باید تقریبا هر ۴۰۰۰ کیلومتر یکبار روغن را تعویض کنید که واقعا بهصرفه نیست.
جدول زیر رتبهبندی درجه ویسکوزیته روغن موتور معمولی را نشان میدهد.
معمولی ویژگیها
۱۰W-40 از موتور درحد معمولی محافظت میکند
۱۵W-40 زودبهزود باید روغن را تعویض کرد
مقدار روغن مصرفی خودروها
حجم روغن موتور برای انواع خودرو متفاوت است. برای مثال، مقدار روغن موتور مصرفی برای انواع پراید ۳.۵ لیتر، پژو ۲۰۶ حدود ۳.۷۵ لیتر، سمند ۴.۵ لیتر و زانتیا ۵ لیتر روغن مصرف میکنند. البته این مقدار ممکن است با توجه به تعویض فیلتر روغن (فیلتری که روغن را تصفیه و ناخالصیهای آن را جدا میکند)، نوع موتور و برخی عوامل دیگر تغییر کند. بهعنوان مثال، برای پراید بعد از تعویض فیلتر روغن به ۳.۵ لیتر و قبل از آن به ۳ لیتر روغن نیاز دارید. بهطور کلی بعد از تعویض فیلتر نیم لیتر روغن بیشتری باید بریزید.
در دفترچه راهنمای مربوط به روغن موتور هر خودرو، حجم روغن موتور لازم و نوع روغن موتور توصیه شده را برای آن درج میکنند. با مراجعه به این دفترچه میتوانید بهترین روغن موتور را انتخاب کنید.